Nana

8 januari 2022 - Accra, Ghana

Alweer veel te lang geleden dat ik iets heb geschreven, doordat het leven hier in Ghana een beetje op zijn kop stond. Er is zoveel gebeurd, dat ik niet goed wist hoe het op papier te zetten. Nu het meeste stof weer is neergedaald, is er ook eindelijk de ruimte (in mijn hoofd) om op te schrijven wat er allemaal is gebeurd. 

Allereerst hadden we eind november het Yam festival, waar we voor waren uitgenodigd door de chief waar ik in mijn vorige blog over heb geschreven. Zijn eerste naam is Nana, wat eigenlijk de naam is voor mannen die een direct familielid van een chief zijn of zelf chief zijn. Het festival was een aaneenschakeling van Ghanese rituelen gecombineerd met Ghanese verwarring en slechte communicatie. Wel heb ik laten zien dat niet alle blanken stijve heupen hebben, door op de eerste avond op klassieke trommelmuziek te dansen samen met wat lokale, traditionele dansers. De volgende dag vond het echte Yam festival plaatst (de avond ervoor was het meer een "opwarmertje" voor de dansers en percussionisten). Dat Lauren en ik speciale gasten waren op dit festival waren wisten we, wat ons niet was verteld , was dat we daarom voor chief Nana uit moesten lopen om de grote entree voor al het publiek te maken. Het was nog ongemakkelijker omdat we niets wisten van de normen en waarden. Gelukkig kregen we hier en daar kleine wenkende instructies tijdens de grote entree. De grootste entree was die van een chief uit een noordelijke regio, die te paard aankwam, onder het lossen van vele schoten uit oude pistolen/geweren (wel alleen met buskruit gevuld, maar met zulke harde klappen dat ik er een tinnitus aan heb overgehouden). Een bijzondere verschijning. Verschillende dansen werden uitgevoerd en toespraken gehouden. Overall een bijzondere ervaring, die moeilijk digitaal op papier te zetten is. Maar als ik had gedacht dat dit festival misschien wel het hoogtepunt zou zijn van mijn verblijf in Ghana dan had ik het mis. Want diezelfde avond, toen Lauren al naar bed was en mij voor het eerst dus even alleen liet, greep Nana zijn kans om mij officieel ten huwelijk te vragen. Hij was in de paar keer dat we hem nu hadden gezien verliefd op me geworden en wilde me graag als zijn blanke vrouw hebben, verzekerend dat ik zijn enige vrouw zou zijn. Dat ik hem sindsdien meerdere keren 'nee' heb geantwoord, lijkt zijn bereidwilligheid om het te blijven proberen niet te verminderen... Via lokale vrienden heb ik ondertussen begrepen dat ik met een beetje 'pech' de rest van mijn leven dit huwelijksaanzoek zal moeten blijven afwijzen. 

Veel tijd om het hele weekend een beetje te laten bezinken was er niet, want na het Yam festival zijn Lauren en ik snel doorgereisd naar Kumasi, voor de begrafenis ceremonie van de vader van een vriend. In onze lokale klederdracht, als enige Obrunis, hebben we ook daar weer veel indruk achter gelaten. Om onze reis weer snel door te zetten naar Berekum, omdat we die week 2 Nederlandse specialisten zouden verwelkomen; Harm en Jules. En wat was het fijn om deze mentoren hier in het ziekenhuis te hebben. We hebben veel onderwijsmomenten gehad en geholpen de lokale artsen hier ook beter te trainen. Daarnaast hebben zij ons in sneltreinvaart (ze waren er maar 2 weken) operatietechnieken geleerd die je in NL bijna niet meer ziet (omdat het allemaal via kijkoperaties verloopt): zoals een abdominale hysterectomie (het verwijderen van de baarmoeder via een opening in de buik). Daarnaast hebben we ook leuke uitstapjes gedaan, waarbij we 2 andere ziekenhuizen hebben bezocht, en een community die kinderen opvangt met een mentale of fysieke beperking die vaak door hun ouders of dorp zijn verstoten/verbannen. Waar we met hen ook mee bezig zijn geweest, is om een probleem in het ziekenhuis aan te kaarten. Waarbij ons na vele maanden eindelijk duidelijk werd waarom één specialist niet functioneerde; blijkbaar had hij een psychiatrische aandoening. Toen Lauren en ik dat hoorden, vielen veel puzzelstukjes op hun plek. Maar dat maakte het mentaal niet makkelijker om de situatie te accepteren, gelukkig hebben Harm en Jules veel moeite genomen om te voorkomen dat deze specialist niet meer in het ziekenhuis mag werken. Na het vertrek van deze specialist, werd mij ook pas duidelijk hoeveel het me over de afgelopen maanden, dagelijks mentaal heeft bezig gehouden. Het functioneren en daarmee de medisch-ethische dilemma's waar ik de afgelopen maanden mee te maken heb gehad door deze specialist, zullen voor altijd als een rode draad door mijn verblijf hier blijven lopen. Het was zwaar, maar het was ook een hele leerzame situatie, die helaas niet de enige is in zijn soort hier in Afrika. 

Om dan deze blog toch nog op een vrolijkere manier te eindigen, is Sarah (een van mijn beste vriendinnen en nu tevens SEH specialist) in december ook hier in het ziekenhuis aangekomen om hier de komende 3 maanden als specialist op de SEH te werken. Helaas hebben we haar komst hier niet groots kunnen vieren met kerst en oud&nieuw omdat eerst ik en daarna Lauren corona hebben gekregen. Gelukkig beiden niet heel ziek geworden, maar wel heel veel geslapen door de vermoeidheid en natuurlijk toch braaf in isolatie gebleven. Gelukkig doen we ook bijzondere dingen met Sarah, zo hebben we bij een jonge vrouw die aan het stikken was door een zwelling in de keel, een beademingsbuisje geplaatst in de hals. Een procedure die je in Nederland voor trauma opvang leert, maar waarvan je die misschien 3x in je carrière tegenkomt (en misschien als tropenarts net iets vaker). En krijgen we goede supervisie en trainingen voor meer spoedeisende situaties in deze low-resource setting. Kortom, de laatste paar maanden zijn ontzettend leerzaam en enerverend. En Lauren en ik mogen trots zijn dat we misschien (natuurlijk met hulp) een van de belangrijkste dingen hier voor elkaar hebben gekregen die je als tropenarts in opleiding kan doen; het ontslag van een hele gevaarlijke arts. 

Zie tevens ook nieuwe foto's in album Eind november, december

Samen met Sarah tijdens plaatsen van beademingsbuistje in de halsBegrafenis KumasiNoordelijke chief Yam festivalDansen op het yamfestivalYam festivalYam festivalGroupsfoto met specialisten en aantal house/medical officersPositieve Corona test

Foto’s

4 Reacties

  1. Alma van de Blankevoort:
    8 januari 2022
    Lieve Céline, voor het eerst lees ik een reisverslag van je. Wat interessant. Vroeger wilde je al arts worden. Geniet van alles wat je nog tegen komt. En ik geniet van al je verhalen.
    Liefs en groeten,
    Alma
  2. Freya:
    9 januari 2022
    Hi Celine, leuk om te lezen om een indruk te hebben van je belevenissen. Leuk dat je met Sarah zo goed befriend bent!
  3. Jan van der Horst:
    9 januari 2022
    Hallo Céline, wat een mooie verhalen. Jullie maken wat mee. Ik snap het wel, mijn voorkeur gaat ook uit naar blanke vrouwen. Heel veel succes daar, maar soms ook heel veel sterkte hoor
  4. Richard:
    13 januari 2022
    Wow....Nice. Well done!! En wat een avonturen. I am jealous. Gna..gna..