Chale

25 september 2021 - Berekum, Ghana

Een nieuwe blog heeft even op zich laten wachten, want door het regenachtige weer van de laatste tijd was het internet regelmatig te onstabiel en afgelopen week was het internet van onze wifi op en heeft het ons enkele dagen gekost om nieuw internet te regelen.

In de tijd tussen de vorige blog en deze, ben ik me wel veel meer thuis gaan voelen. Vandaar de naam voor deze blog; Chale. Chale (spreek uit: Tsjaleej) is het woord voor vriend, maar betekend ook wel veel meer dan vriend. Hier een beschrijving die het dichts bij komt, voor wat mij is uitgelegd:

Chale (Alternative Spellings: Charlie, Charle, and pronounced: "Char-lay/Chaa-lay")
A VERY popular Ghanaian (Pidgin English) expression used in multiple senses (depending on rising/falling intonation):
1. in the same sense as the words "Dude" or "Homie", used in the same vein to address someone directly.
2. used with "Oh" as an expression of disappointment, pity, sympathy.
3. used with "Oh" as an expression of agreement with someone else's statement. Used in the same vein as "I know right?" or "Tell me about it."

En een woord dat ik nu langzamerhand zou kunnen gaan gebruiken voor mijn collega's. Kortom, ik begin steeds meer als een goede collega en vriend te worden gezien door mijn mede collega's en andere mensen hier en steeds minder als een echte buitenstaander (Obruni). Toch zal ik hier altijd Chale Obruni blijven en nooit Chale nigga (ja zo spreken ze elkaar ook echt wel eens aan!) worden. 

Maar dat ik nu meer een vriend wordt, betekent het ook dat ik me steeds meer als vriend heb aan te passen aan de lokale gebruiken. Dus dat betekent dat alles wordt gedeeld. Dit kan betekenen dat we na een werkdag bij het guesthouse aankomen en er meerdere fietsen weg zijn, geleend door mister Brown (de man die onze schoonmaakster Elizabeth helpt, met name om onze boodschappenlijst voor te lezen en die het contact met ons heeft, omdat Elizabeth bijna geen engels spreekt en waarschijnlijk ook niet kan lezen). Maar dit betekent wel dat er op een briefje staat: I want to borrow your bike, terwijl de fiets al weg is. Deze werd wonderbaarlijk binnen 2 dagen alweer terug gebracht (normaal krijg je het geleende pas na enkele dagen of weken en meermaals vragen terug). De volgende dag, toen het licht was, begrepen we waarom het lenen van korte duur was: l ekke band. Het was ook te mooi om waard te zijn dat er iets maar voor zo kort werd geleend. Toch waren dit dingen waar ik in het begin aan moest wennen, en nu steeds meer begrijp dat dit onderdeel is van het zijn van vrienden hier. Als vrienden deel je alles. Maar dit betekent niet dat je altijd op vrienden/collega's kan bouwen. Deze komen gewoon naar het ziekenhuis wanneer ze willen, kunnen ineens een dag of 2-3 weg zijn voor privé zaken, en dan heb je het maar zelf te regelen op de afdeling. 

Al deze onvoorspelbaarheden maken dat je jezelf erg flexibel moet opstellen, coulant moet zijn naar anderen en vooral nergens verwachtingen van moet hebben (behoudens dan de verwachting dat alles in tijd minstens 10x zo lang duurt dan dat we in Nederland gewend zijn). Maar het maakt ook dat ik me zelf flexibeler ga opstellen; de chirurg is er een week niet en er liggen maar 2 patiënten op de afdeling? Dan ga ik wel een weekje bij de interne meelopen. De accu weer voor zoveelste keer problemen gegeven? Dan zorgen we dat er een nieuwe komt en accepteren we dat het ruim een week duurt om alles hiervoor te regelen en dat ik dan op het moment dat we er een hebben gevonden zelf nog ruim een half uur op internet aan het zoeken ben of deze accu wel compatibel is voor de auto (wat mogelijk zo lijkt en als hij toch problemen geeft mogen we hem nog terug komen brengen). Zoveel regen gevallen dat de wandel/fietspaden zijn veranderd in kleine meertjes/rivieren? Geniet vooral nu van alles kikkers, vissen en andere beesten die van het water houden, want over 2 maanden zal het weer kurkdroog zijn (en die fietstocht kan dan alsnog een nieuwe poging krijgen). 

Toch zijn er ook dingen die wel meer voorspelbaar worden: ik weet nu op de markt bij welke 'vriendin' ik moet zijn om de beste tomaten te kopen (lees: de tomaten die niet direct de volgende dag papperig en beschimmeld zijn), waar ik het beste mijn avocado's kan kopen en waar ik het beste brood kan halen. Maar ook hier geldt; ze kunnen er zo ineens ook niet zijn. In het begin was het zoeken, me aanpassen dat niets zeker was. Nu begin ik daar weer echt van te genieten. Want er is niets dat maakt dat ik me meer midden in het leven voel staan, dan wanneer dingen onvoorspelbaar zijn, ik me continue moet aanpassen en dat ik na moet denken over alternatieven. Ik ben op het punt gekomen dat ik me weer heb omarmd met het leven hier en met volle teugen geniet van het zijn in Afrika; het continent waar niets zeker is, maar waardoor ik voel dat ik leef! En het continent waar ik altijd Chalies zal hebben.

kinderenafscheidsfeestje van collega Sanne

playful

P.s. zie onder foto's een nieuwe map met foto's van de tweede maand voor meer uitgebreide foto rapportage

Foto’s

4 Reacties

  1. Josephine Bancso:
    26 september 2021
    Zo leuk om te lezen! Fijn dat je geniet
  2. Otto en Marry:
    26 september 2021
    Leuk om te lezen en ook dat het goed gaat.. benieuwd naar het volgende verhaal.
  3. Otto en Marry:
    26 september 2021
    Hoi Céline, mooi om te lezen hoe je je hebt aangepast aan het Afrikaanse leven! Het doet mij denken aan aan mijn werk in Morogoro, Tanzania. De Nederlandse oogarts met wie ik werkte sprak wijze woorden: Afrika is taai om te werken.....
    Dikke kus Marry
  4. Richard:
    28 september 2021
    Hopi bon Celine! Love your stories...